Ekleme Tarihi: 23.02.2015

 

ANNE VE BABAM BOŞANIYOR…

Ayşe Arslanoğlu

 

Boşanma Süreci

 

Anne-babalar boşanmaya karar verdiklerinde en büyük zorluğu çocuklarla ilgili konularda yaşarlar. Çoğu zaman boşanma kararının alınamaması ve sürecin uzaması da tam da bu sebeptendir. Çocukları olmayan çiftler çoğunlukla daha kolay ve çabuk boşanma kararı alırlar. Oysa bu çocukları olanlar için hiç de kolay değildir. Aksine son derece sancılı bir süreçtir.

 

Boşanma kararını verme sürecinde, her şey netleşmeden önce çift olarak destek almak son derece önemlidir. Bu sadece boşanmadan vazgeçip evliliğin ve ailenin kurtuluşu için değil aynı zamanda boşanma sürecinin anlaşmalı olarak sonlandırabilmek için de son derece gereklidir. Daha kolay ve rahat boşanabilmek için destek almak genelde çiftlerin aklına gelmez. Ancak bu karar alındıysa destek almak süreci oldukça rahatlatabilir.

 

Çocukları olan ebeveynler birbirinin hayatından tamamen çıkamazlar. Hatta çocukları olduğu için isteseler de istemeseler deöbür boyu ilişkide ve iletişimde olmaları gerekmektedirler. Ancak bu çoğu zaman oldukça zor olur. Özellikle de çatışmalı ve zor geçen boşanma süreçlerinden sonra. Boşanma gerçekleşse de bu sefer çatışmalar çocuklar üzerinden sürebilmekte ve çocuk için durum daha da travmatik bir hal alabilmektedir. Hiçbir zaman “çocuklardan boşanılmaz”!

 

Ebeveynlerinin boşanması çocuklar için travmatiktir. Ancak anne-babasının bu süreci nasıl yönettiği de sürecin daha mı travmatik olacağını ya da daha rahat mı geçeceğini gösterir. İlk ya da son boşanan ebeveyn değilsiniz, hiçbir zaman da olmayacaksınız. Ancak boşanma kararının her türlüsünün çocuk için zor, üzücü, yaralayıcı, sarsıcı olacağını kabul etmek gerekmektedir. Ebeveynler her ne kadar anlaşarak boşansalar bile, bu sürein çocuklar için zor olacağı bir gerçektir.

 

Ebeveynlerinin boşanacaklarını öğrendiklerinde çocukların ayaklarının altındaki zemin sarsılır. Etraflarındaki bütün eşyalar yerlere saçılır. Bir karmaşanın içinde hisseder kendini. Güven sistemi sarsılır. Kaygıları artar. Şunu anlamak gerekir ki hiçbir boşanma kolay değildir.

 

Ebeveynler arasında şiddetli kavgalar ve tartışmalar olduğunda çocuğun boşanmayı anlaması daha kolaydır. Ancak bunlar yaşanmadığında anlaması daha uzun zaman alır.Çocuklar için bu süreç, anne-babasının ayrıldığını anlayıp kabul ettiğinde sonlanır ve iyileşme o zaman başlar. O zamana kadar ruhlarındaki karmaşa devam eder.

 

 Çocukların İlk Aklına Gelen Sorular:

• Benimyüzümden mi?

• Ben ne olacağım?

• Evimde kalabilecek miyim?

• Evden gidecek ebeveyn için; ona ne olacak?

• Onu görebilecek miyim?

• Tekrar birleşecekler mi?

• Beni sevecekler mi?

• Yeterince yiyeceğimiz olacak mı?

• Tatile gidebilecek miyim?

• Bisikletim olacak mı?

• Ve daha fazlası…

Siz en güzel ve doğru ifadelerle de anlatsanız, çocuklar bu soruları soracaklar ve endişeler yaşayacaklar. Doğru anlatım ve devamında gelen doğru bilgilendirmeler, sürecin daha rahat yürümesine ve çocukların kafasının daha hızlı netleşmesine yardım edecektir. Bu nedenle, çocuklara bu sürecin anlatımı da oldukça büyük önem taşır. Burada dikkat edilmesi gereken ebeveynlerin ortak dil kullanmasıdır. Çelişkili, zıt anlamlara gelen açıklamalar çocukların kafasını daha fazla karıştırır ve kafalarında daha fazla sorular oluşturur. Tabi bir de kaygılarını daha da arttıracaktır.

 

Çocuklara her zaman doğruyu söylemek gerekir. Çocuklara yalanlar söylemek sadece durumu daha kötü hale getirir ve çocukların ebeveynlerine olan güvenlerini kaybetmelerine sebep olur. Anne-babalar bazen boşandıklarını bile söylemezler ve aynı evde yaşamaya devam ederler. Ya da çocuk uyuduktan sonra evden ayrılan ebeveyn kendi evine gider. Sanki her şey eskisi gibi davranır anne-baba. Bazen de evden ayrılan ebeveynin işi karşıya taşındığı için artık karşıda kalacaktır ve haftasonları evine gelecektir gibi doğru olmayan açıklamalar yaparlar. Anne-babalar, bunlarabenzer bir sürü yaratıcı(!) ama kandırmacadan öteye gitmeyen ve süreci daha da karmaşık hale getiren çözümler bulurlar. Bunları her ne kadar çocuk için yaptıklarını ifade etseler de asıl kendileri için yaparlar. Çünkü boşanmanın kendisiyle nasıl başa çıkacaklarını bilemezler. Kendileri başa çıkamayan anne-babalar çocuklarının yaşayacağı sorunlarla ya da zorluklarla da nasıl başa çıkacaklarını bilemezler ve bir sürü yalan söylemeye ve 0yunlar oynamaya başlarlar. Ama unuttukları bir şey vardır. O da çocuklar anne-babalarının onlara yalan söylediklerini bilir ancak bazen onların oyunlarına katılır ve onlar hazır olana kadar bir şey söylemezler. Ya da bu oyuna katılmak istemezler ve anne-babalarına söyledikleri sözlerle onları gerçeklerle karşı karşıya bırakırlar.

 

Boşanma Ne Zaman ve Nasıl Anlatılmalı?

Ebeveynlerin çocuklarına boşanmayı anlatmaları onlar için oldukça zordur. Kendilerini bu konuşma için hazırlamaları önemlidir. Birlikte nasıl konuşacaklarını planlamaları ve ortak dil kullanmaları işleri biraz daha kolaylaştırır.

 

Çocuklar için en ideal zaman boşanma kararı alındıktan, yasal süreç tamamlandıktan ya da evden ayrılacak ebeveyn yaşayacağı yeri ayarladıktan sonra söylenmesidir. Yani her şey net ve kesin olduğunda. Çünkü çocuklar için netlik son derece önemlidir. Çünkü boşanma yasal olarak gerçekleşmeden her şey olabilir.

 

Ancak bu çatışma yaşayan ve bir ebeveynin evden ayrıldığı ya da evden uzaklaştırıldığı durumlar için mümkün değildir. Evden bir ebeveyn ayrıldıysa bu çocuğa uygun bir dille anlatılmalıdır. Mümkünse evde çocuklarla kalan ebeveynin giden ebeveyne olan tüm öfke ve kırgınlığını bir kenarda tutarak bu konuşmayı yapması önemlidir. Mümkünse ebeveyn evden ayrılmadan birlikte yapılmasıdır.

 

Giden ebeveynin ardından, “artık evde kalmayacağı, ayrı kalmaya ve boşanmaya karar verdiğinizi” çocuğunuza söylemelisiniz. Sorularına basit ve doğru, onun anlayabileceği ve bilmesi gerektiği kadarını söylemelisiniz. Çünkü anne-babalarının arasında geçenler çocukların konusu değildir. Bilmelerine gerek yoktur. Bilmeleri gereken anne-babasının anlaşmazlıklar yaşadığı ve ayrı kalmaya karar verdikleridir. En önemlisi de her zaman anne-baba olarak kalacakları ve çocuklarını çok sevdiklerini söylemeleridir. Sadece söylemek yetmez, davranışlarıyla ve süreçteki tutumlarıyla da bunu ispatlamaları gerekir. Çocuklar anne-babalarının söylediklerinden çok davranışlarını dikkate alırlar. Davranışlarına göre, anne-babasının söylediklerinde ciddi olup olmadıklarını anlarlar.

 

Boşanma gerçekleştiğinde çocuğunuzla ”onu çok sevdiğinizi, her zaman onun anne ve babası olacağınızı ancak artık birlikte yaşamak ve evli olmak istemediğinizi ve boşandığınızı” paylaşmalısınız. Bu açıklama ancak anlaşmalı boşanabilen, boşanana ve giden ebeveyn için yeni düzeni oluşana kadar aynı evde yaşayabilen ebeveynler için geçerlidir.

 

Anne-babaları boşanma kararı alan çocuklar evde bazı şeylerin eskisi gibi olamadığını ve bir şeylerin ters gittiğinden şüphelenirler. Sorular sormaya başlarlar. “Neden birlikte uyumuyorsunuz?, neden birlikte gitmiyoruz?, “kavga mı ettiniz neden konuşmuyorsunuz?” gibi sorarlar sorarlar. Bu sorulara cevap vermek ve anne-babanın arasında bir sorun olduğunu bilmesi çocuk için önemlidir. Bu sorular geçiştirilmemelidir. Böylelikle boşanma kararı alındığında ve boşanma gerçekleştiğinde yapacağınız açıklamalar onu şoke etmez.

 

Eğer bu mümkün değilse ve boşanma gerçekleşmeden ebeveyn evden ayrıldıysa ve boşanmaya karar verildiyse o zaman da yine iki ebeveyn bir arada boşanmaya karar verildiğini ve süreç içinde netleşen bilgileri paylaşacaklarını anlatmaları gerekmektedir. Bazen evden ayrılan ebeveynin nerde kalacağı ve ev düzeni belli olmayabilir o zaman bu çocuğa anlatılmalıdır. Kısa süreli nerde olacağı ve nerdeyaşayacağını bilmesi ve tüm yeni değişimlerden haberdar olması önemlidir. Bu süreç de dürüstlük ve açıklık üzerine kurulmalıdır. Tabiki çocuğunuzun anlayabileceği ve yaşına uygun bilmesi gereken bilgiye dikkat edilerek.

 

Boşanmada sürecinde ebeveynler, çeşitli konularda birbirlerine kızgın ya da kırgın olabilirler. Ancak bu konuların ne olduğu ebeveynlerin konusudur. Bu konular çocukların bilmesi gereken şeyler değildir. Özellikle de yaşları küçük olduğunda. Çünkü duyacakları sadece kendi ebeveynlerini kötüleyen, suçlayan ve can acıtıcı konuşmalar olacaktır. Bu çocuğun konusu değildir. Çocuklar anne-babalarından boşanmazlar tıpkı anne-babanın çocuktan boşanamaması gibi. Boşanma sadece anne-baba arasında olur. Bunu unutmamak gerekir. Bu nedenle çocuk arada bırakılmamalıdır. Anne-babalar arasında boşanmaya sebep olan durumlar çocuklar büyüdüklerinde ve sorular sorduklarında cevaplanmalıdır. 14-16 yaşlarına geldikten sonra eğer merak edip sorguluyorlarsa paylaşılabilir. Ancak yine de diğer ebeveyn hakkında kötü konuşmalar yapılmamalıdır. Zaten çocuklar anne-baba çatışmaları yaşarken birçok şeyi bilirler, duyarlar ve farkındadırlar. Ancak anne-babanın sorunun dışında kalmalıdırlar. Çocukluktan çıkıp büyüdüklerinde olayları anlayabilirler ve kendi mantık süzgeçlerinden geçirebilirler.

İki ebeveynin de en çok dikkat etmesi gereken konu birbirleri hakkında çocuklarına asla ve asla olumsuz konuşmamalarıdır. Bu olumsuz konuşmalar sadece çocuklara zarar verir. Çocuğun birlikte kaldığı ebeveyn için durum daha zor olacaktır. Çünkü çocuklar yaşadıkları tüm öfkeyi onlara yansıtırlar. Bu çocuklarla kalan ebeveyn için baş etmesi zor bir durumdur. Ancak her şeye rağmen pozitif ebeveynlik davranışında devam eden ebeveyn kazanır. Her zaman diğer ebeveyn ile ilgili pozitif geri bildirimde bulunmalıdır. Bu evden ayrılan ebeveyn için de geçerli bir kuraldır. Böylelikle çocuğun güvenebileceği ve destek olan iki ebeveyni olur. Pozitif tutumda kalabilen ebeveyn çocuğuyla daha sağlıklı ilişki kurmayı başarır.

 

Aksi bir tutum, çocuğun ebeveynlerini sürekli savunmak zorunda kalmasına ya da düşmanca duygular yaşamasına sebep olur. Tüm bu ağır yükler çocuklara sadece zarar verir ve işleri daha içinden çıkılmaz hale sokar.

 

 Çocuğun Düzeni Nasıl Olmalıdır?

Çocuğun birlikte yaşayacağı ebeveyniyle aile olarak yaşadıkları evde kalması oldukça önemlidir. Böylelikle çocuğun düzeni temelde değişmemiş olacaktır. Sadece evden giden ebeveyniyle yeni bir düzeni daha olacaktır o kadar. Ek bir düzene alışması daha kolaydır. Aynı anda hem anne-babası boşanan hem evi ve de hayatındaki diğer şeyler değişen çocuklar için süreç çok daha zor olacaktır.

Boşanma sürecinde çocuğun düzeni mümkün olduğunca aynı kalmalıdır. Evi, okulu ve sosyal faaliyetleri devamlılık göstermelidir. Büyük ebeveynlerle ve akraba ya da arkadaşlarla görüşme düzenleri bile. Tabi bu ziyaretler tek ebeveynle yapılacaktır. Ebeveynler kendi aile ve akrabalarıyla ya da arkadaşlarıyla görüşme düzenlerini devam ettirmelidirler. Böylelikle çocuk sadece anne-babasının boşanmasıyla baş etmeye çalışacaktır. Evden giden ebeveynin yokluğuna alışmak ve onunla kuracağı yeni düzene alışmak zaten çocuk için yeterince zordur. Bu durum daha da zor hale getirilmemelidir.

Evden giden ebeveyni ile düzenli görüşmesi oldukça önemlidir. Haftada kaç gün görüşeceği, ne kadar süre ile görüşeceği, kalıp kalmayacağı, yeni bir ev düzeni olup olmayacağı, tatillerde neler olacağı gibi tüm bu detaylar çocuk için ebeveynleri tarafından düzenlenmeli ve çocuk ile paylaşılmalıdır. Mümkün olduğunca da bu düzene uyulmalıdır. Bu kararlar çocuğa bırakılmamalıdır. Çocuk için düzen kurmak anne-babaların sorumluluğudur.

 

Yaşı küçük olan çocukların en büyük sorunu anneden ayrılma konusudur. 3 yaşından küçük çocukların annelerinden ayrı babalarında yatılı olarak kalabilmeleri çok mümkün değildir. 3 ile 5 yaş arasında ancak bir gün yatılı kalmaya uyum sağlayabilirler. Daha büyük çocuklar haftasonunu babalarıyla geçirebilirler. Tatillerde anneden ayrı kalabilir ve babalarıyla tatil yapabilirler. Bu süreleri anne-baba birbirleriyle konuşarak ve çocuğun yaşına göre düzenleyerek çocuğa bildirmelidirler. Kimde ve ne kadar kalacağı anne-babanın çocuk için karar vereceği bir karardır. Çocuklara bırakılmamalı veebeveynlerinden birini seçmesi için zorlanmamalıdır. Çocuk gitmek istemediğinde bile görüşme zamanları değiştirilmemelidir. Bazen çocuklar kaygılarından ya da öfkelerinden diğer ebeveynle gitmek istemezler ya da diğer ebeveynden ayrılmak istemezler. Özellikle de boşanmanın ilk zamanlarında. Bu durumun üstesinden gelmenin en hızlı yolu anne-babanın düzenli görüşme sisteminden asla vazgeçmemeleri ve düzeni çocuğun isteğine göre değiştirmemeleridir.

 

Anne-babalar birbirleriyle yaşadıkları çatışmaları çocuklar üzerinden yürütmemelidirler. Çocukları arada bırakmamak ve iki ebeveyn arasındaki iletişimin sorumluluğunu çocuğa bırakmamak gerekir. Çünkü bu çocuk için ağır bir sorumluluktur. Anne-babalar birbiriyle yüz yüze gelip konuşamıyorlarsa bile teknolojiden faydalanabilirler. Birbirlerine mesaj ya da e-posta atabilirler. Birbirlerinin bilmesi gereken önemli bilgileri birbirleriyle paylaşabilirler. Böylelikle çocuklar, ebeveynlerinin kendileriyle ilgili konularda iletişimde olduklarını bilecek ve kendilerini güvende hissedeceklerdir. Ancak bu mesajlaşmalarda dikkat edilmesi gereken çok önemli bir konu vardır. O da mesajların sadece bilgilendirici nitelikte olmasıdır. Hiçbir ima ya da eleştiri barındırmamalıdır.

 

 Evden Ayrılan Ebeveyn ile Düzen Nasıl Olmalı?

Çocuk için evden ayrılan ebeveyne ne olacağını bilmek önemlidir. Çünkü onun için endişeler yaşarlar. Hem onun nerde ve nasıl yaşayacağı ile ilgili hem de kendisinin onunla ilişkisinin nasıl olacağıyla ilgili endişelerdir bunlar. Bu nedenle evden ayrılacak ebeveynin nerde yaşayacağını bilmek ister. O evde de kendisine ait özel alanı olmalıdır. Orda da kendini ait hissetmelidir.

 

Bir odası olabiliyorsa bu çok önemlidir. Bu oda için evden ayrılan ebeveyn ile çocuk birlikte alışveriş yapabilirler ve birlikte yerleştirebilirler. O odaya kendi yaşadığı evden oyuncaklar ve eşyalar getirebilirler. Diğer ebeveyniyle birlikte olan fotoğraflarını koyabilirler.

 

Her iki evde de kıyafetlerinin yeteri kadar olması önemlidir. Sürekli iki ev arasında kıyafet taşımamalıdır. İki evde de eşyaları sabit kalmalıdır. Oyuncaklar için de aynı durum geçerlidir. Diğer evinde de oyuncaklarının olması önemlidir. Oynamak içiniki ev arasında sürekli oyuncaklar da gidip gelmemelidir.

Ancak çocuk isterse bazı eşya ve oyuncakları iki ev arasında taşıyabilir. Buna izin verilmelidir. Bu çocuğun iki ev arasında köprü kurmasına yardımcı olur. Bu da çocuğa hayatındaki önemli öğeleri bağlamak konusunda yardımcı olur. Hatta küçük çocuklar için her hafta yanında getirip götürebileceği tek bir eşya belirlenebilir. Bu eşya ya da oyuncak her iki evde de çocukla birlikte olur ve çocuğun güvenli hissetmesine yardımcı olur.

 

Bazen çocuğun kendisine ait bir odası olamayabilir. Ancak mutlaka açılır kapanır da olsa bir yatağı, eşyalarını koyabileceği birkaç çekmece ya da bölme ve oyuncaklarını koyabileceği bir kutu mutlaka olmalıdır. Böylelikle çocuk o evde de alanının ve yerinin olduğunu hisseder ve yeni evine daha kolay alışır.

 

İki ev arasında belirli temel konularda ortak kurallar geçerli olmalıdır. Kurallar ve sistem iki evde de ortak olduğunda çocukların alışması daha kolay olur. Tabiki farklılıklar da olabilir. Özellikle hafta içi ve hafta sonu farklılıkları çok doğaldır. Bunun anne-baba kural farkından değil hafta içi ve hafta sonu farkından olduğu her iki ebeveyn tarafından da ifade edilmelidir.

 

Boşanan anne-babaların en çok dikkat etmesi gereken şey, çocuğun boşanmadan önceki kural sisteminin de her iki evde devam etmesidir. Özellikle de çocuğun kendi yatağında yatması kendi eşyalarının sorumluluğunu alması gibi temel konular değişmemelidir. Çünkü anne-babalar boşanmadan kaynaklanan çocuğun yaşadığı duygusal sorunları onların her istediğini yaparak, birlikte yatarak ve onları zorlamamak için işlerini yaparak kapatmaya çalışmaya başlayabilir. Bu tutumlar yaşanılanları daha karmaşık hale getirir ve çocuğun dengesini bozar.

 

 Okula Giden Çocuklardaki Düzen Nasıl Olmalı?

Çocuklar okul çağına geldiklerinde, boşanma sonrasında dikkat edilmesi gereken alanlaraokul ve okul sorumlulukları da eklenir. Okul eşyaları ve ödevler taşınması gerekli olan malzemelerdir. Bu durum sorun yaşamaya sebep olabilir. Unutmalar ve kaybolmalar en çok bu zamanda iki ev arasında taşınırken gerçekleşir. Bu nedenle ebeveynlerin bu konuda iletişim halinde olmaları son derece önemlidir. Her iki ebeveynin de okul, sorumluluklar ve ödevler konusunda takipte olmaları önemlidir. Her iki ebeveyn de okul ve öğretmenlerle iletişim halinde olmalıdırlar. Toplantılara gitmelidirler ve süreci takip etmeye önem göstermelidirler.

 

 Anne-Baba-Çocuk Zamanları Nasıl Olmalı?

Anne-baba boşanma kararı aldıktan ve bu çocuk ile paylaşıldıktan sonra artık yeni bir sisteme geçilmelidir. Bu sistem eskisinden farklı olacaktır. Bu dönemde anne-babalar çocukları olumsuz etkilenmesin diye boşanmadan önceki gibi yaşamaya ve birlikte olmaya çalışabilmektedirler. Bu çocuğun kafasını karıştırmaktan ve boşanmayı kabul etme sürecinin uzamasından başka bir şeye sebep olmaz. “Hafta içi ya da haftasonları birlikte gezmek, yemeklere gitmek, aynı evde kalmak” gibi davranışlarda bulunurlar sırf çocuk olumsuz etkilenmesin diye. Ancak anne-babaların şunu kabul etmesi gerekmektedir. Boşanma çocuklar için çok zordur. Ebeveynler için olduğundan daha zordur. Bu zorluğu hafifletmenin tek yolu çocuğa gerçeği söylemek, yeni düzenini en kısa zamanda kurmak ve istikrarla bu sistemi devam ettirmektir.

 

Çocuk için bir araya gelinebilecek zamanlar vardır. Bunlar çocuğun doğumgünleri, okul toplantıları, sunumları, sağlıkla ilgili durumlar ve özel durumlardır. Bunun haricinde anne-babanın çocuk için sanki hiçbir şey olmamış gibi sürekli bir arada kalmasına gerek yoktur. Zaman zaman birlikte yapılacak şeyler olabilir. Ancak bu düzen oturduktan ve çocuğun kafası netleştikten ve gerçekten de nadir olarak özel durumlarda olmalıdır. Birlikte tatile gitmek, haftasonları birbirinin evinde geçirmek kesinlikle yapılmaması gereken davranışlardır.

 

Bunun yanı sıra çocuğun evden ayrılan ebeveyni görmesi asla yasaklanmamalıdır. Bu konuda yapılan baskı sadece çocuğun daha çok kaygılanmasına ve öfkelenmesine sebep olur. Bu olumsuzluklar tamamen birlikte yaşadığı ebeveyne yönelik olacaktır. Çünkü giden ebeveyni görmesine izin vermediğini bilecektir. Çocuğun her iki ebeveyni de görmeye hakkı vardır. Bu bir ebeveyn tarafından engellenmemelidir. Tabi eğer ebeveynlerden biri görüşmek istemiyorsa o zaman durum farklıdır. O zaman da görmek istemeyen ebeveyne çocuk zorla gönderilmemelidir.

 

 Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar:

• Boşanmayı anne-babanın birlikte konuşması

• Boşanmadan sonraki düzenin nasıl olacağının anlatılması

• Evden ayrılan ebeveynin düzeninin nasıl olacağını çocuğun bilmesi

• Ebeveynlerini nasıl bir düzenle göreceğini bilmesi

• Ebeveynlerin birbiri hakkında kötü konuşmaması

• Çocuğun etrafındaki diğer yetişkinlerin de ebeveynleri hakkında kötü konuşmaması

• Çocuk için ortak sistemin kurulması

• Anne-babanın çocuğun özel günlerinde bir araya gelmesi

• Anne-babanın kural sistemini birlikte yönetmesi

• Anne-babanın çocuk için iletişim kurabilmesi

• Çocuğun düzeninin mümkün olduğunca bozulmaması

• Çocuğun olan her türlü değişiklikten önceden haberdar olması

• Çocuğun iki eve arasında köprü kurmasına izin verilmesi

• Çocuğun ebeveynlerinden birini görmesi engellenmemesi

• Görmek istemeyen ebeveyne zorla gönderilmemesi

 

 Ebeveynlerin Tekrar Evlenmesi Durumunda Nasıl Yaklaşılmalı?

Çocukların her şey yolunda gittiğinde bile anne-babalarının boşanma sürecine alışması ve kabullenmesi ortalama iki sene sürer. Bu süre içinde ebeveynlerinden birisinin tekrar evlenmesi çocuk için işleri zorlaştırır. Çünkü daha henüz kendi anne-babasının boşanmasına alışamamışken, bir de ebeveynlerinden birinin tekrar evlenmesi fikrine ve durumuna alışması gerekir ve bu durum çocuğun daha karmaşık duygular yaşamasına sebep olur.

 

Çocuklar, anne-babalarının yeni eşlerine alışmak için zamana ihtiyaç duyarlar. Bu kişiyle tanışmak ancak ciddi karar alındıktan sonra olmalıdır. Ebeveynler hayatlarına giren her kişiyle çocuğu tanıştırmamalıdırlar. Ebeveynlerinin hayatına evlenme aşamasına geldiğinde yeni kişilerle tanışması önemlidir. Ciddi olmayan ilişkiler çocuğun hayatına sokulmamalıdır. Çünkü birkaç hafta ya da ay sonra hayatından tamamen çıkma ihtimali olan birisiyle bağ kurması, o kişi gittiğinde çocuğun kayıp duygusu yaşamasına sebep olur. Bu nedenle ilişki ciddi bir boyut kazandıktan sonra o kişiyi çocuğunuzla tanıştırmalı ve evlilik süreciyle ilgili bilgi verilmelidir.

 

Bu yeni durum yeni düzenlemeler gerektirebilir. Ancak dikkat edilmesi gereken önemli noktalar da vardır. Çocuğun her seferde bir değişikle daha kolay baş ettiğini anne-babalar hiç unutmamalıdır. Bu nedenle hem yeni iş hem yeni ev ve yeni farklı değişimler fazla gelebilir. Bu nedenle mümkünse çocuğun ebeveyniyle yaşadığı ev aynı kalabilir ve evlenen ebeveyninin evindeki düzenin korunması önemlidir. Ama yeni gelen yetişkinle ilişkinin düzenlenmesi ve onun çocuğun hayatına katılmasıyla birlikte çocuğun hayatındaki yeni gelişmelere hazırlamak önemlidir. Ama bazen bu mümkün olmayabilir. Bu yeni ev düzeninde de çocuk için gerekli düzenlemeler tekrar en baştan ve birlikte yapılmalıdır.

 

Ebeveyn evlense bile, çocuk ile ilgili sistem yine çocuğun kendi ebeveyniyle devam etmelidir. Çocuğun anne-babası arasındaki ilişki ve iletişim sistemi aynen korunmamalıdır. Evlenecek ebeveyn ile ilgili diğer ebeveyn olumsuz konuşmalar yapmamalıdır. Ebeveynin eşinin çocuğun hayatında karar verme, kural koyma hakkı ve sorumluluğu yoktur. Yapabileceği en iyi şey, ebeveyne sisteminde destek olmaktır. Evlenilen yeni eş çocuğun diğer ebeveynin yerine asla geçemez ve geçirilmeye çalışılmamalıdır. Sadece hayatındaki yakın olduğu, güvenebileceği ve destekleyici bir yetişkin olarak yer alması son derece önemlidir.

 

 Kardeşlere Nasıl Yaklaşılmalı?

Eğer anne-babanın birden fazla çocuğu var ise, boşanma bütün çocuklara aynı anda ve her iki ebeveynle birlikte ortak bir söylemle yapılmalıdır. Her iki kardeşin de aynı evde kalması ve birbirinden ayrılmaması önemlidir ve çocuklar için sürecin daha kolay işlemesine yardımcı olur.

 

Diğer ebeveynle görüşme zamanlarının da ortak olması önemlidir. Kardeşlerin bir arada olması birbirlerine destek olmaları ve bir kayıp duygusu daha yaşamamaları için önemlidir. Eğer ebeveynler çocukları ayırarak yaşamaya karar verdiklerinde, bir ebeveynle kalan çocuk neden diğer ebeveynin kendisini değil de kardeşini seçtiğini merak eder ve diğer ebeveynin gözünde kendi değerini de sorgular.

Ancak ortak görüşme zamanların yanı sıra ebeveynler çocuklarıyla birebir özel zaman geçirmeye de zaman ayırabilirler. Her iki ebeveynle geçirilen dengeli zamanlar çocukların duygusal gelişimlerini olumlu yönde desteklenmesine yardımcı olur. Ancak bu sürekli birlikte geçirilen zamanın yerini almamalıdır.

Bazen ebeveynler tekrar evlenirler ve yeniden çocuk sahibi olmaya karar verirler. Yeni kardeşin gelişine hazırlık önemlidir. Çünkü yeni gelen kardeş hep ebeveynleriyle birlikte olacaktır ve ayrılmayacaktır. Bu fikir çocuklar için zordur. Kendi yerinin ne olacağı ile ilgili endişelere kapılabilir. Bu nedenle çocuğun düzeni ve sistemi yeni gelen kardeşle ilgili değişmemeli ve çocuğun alışık olduğu sistem devam etmelidir. Yeni bir çocuk sahibi olan ebeveyn, çocuğuyla olan ilişkisine aynı özeni göstermeye özen göstermeli ve yeni gelen kardeşin onun yerine geçmeyeceğini anlamasına yardımcı olmalıdır.

 

Çocukların Boşanmaya Verdiği Tepkiler:

• Kaygı

• Öfke

• Üzüntü

• Huzursuz ve huysuz davranışlar

• Bir ebeveyni evde bırakıp diğer ebeveynle gitmek istememe

• Ayrılmamak için ağlama krizleri

• Gece yalnız yatmak istememe

• Ebeveyni bırakıp okula gitmek istememe

• Gece kabusları

• Alt ıslatma sorunları

• Yeme sorunları

• Sosyal ortamlara girmek istememe

Anne-Babalara Kitap Önerileri:

• “Boşanma ve Çocuğunuz”

• “Annemle Babamın Boşanmasıyla Nasıl Baş Ederim?”

• “Ayrılık: Parçalanmış Ailede Çocuk”

• “Çocuklardan Boşanılmaz” (Çocuklar için hikaye kitabı)

 ***Pepee Gazetesi’ndeki yazımdan alıntıdır.